วันนี้ผมบันทึกเสียงสั้นๆวิทยาศาสตร์ทั่วไปในรายการ Sci & Tech ที่วิทยุไทยพีบีเอสเรื่องการอยู่กับภัยธรรมชาติในญี่ปุ่น เลยเอาสรุปและลิงก์ที่ผู้สนใจเข้าไปดูเพิ่มเติมมารวมไว้ที่นี่ครับ
สรุปคือ:
- ญี่ปุ่นเป็นประเทศที่มีภัยธรรมชาติจำนวนมากเพราะเป็นเกาะกลางทะเลในบริเวณที่เปลือกโลกชนกันอยู่ มีภูเขาไฟมากกว่าร้อยลูก มีแผ่นดินไหวประมาณ 20% ของโลก มีพายุเข้าปีละเป็นสิบลูก
- เขาเรียนรู้จากประสบการณ์ที่สะสมมา ฝึกประชาชนตั้งแต่เด็กให้รู้จักและเข้าใจว่าต้องทำอะไรในสถานการณ์ต่างๆ มีความรับผิดชอบในหน้าที่ส่วนบุคคลและต่อส่วนรวม
- มีระบบเตือนภัยต่างๆเช่นสถานีวัดความสั่นสะเทือนแผ่นดินกว่า 4,000 สถานีที่สามารถส่งคำเตือนให้ประชาชนปฏิบัติตามที่ฝึกมา หรือส่งข้อมูลให้หยุดรถไฟต่างๆที่เสี่ยงต่อแผ่นดินไหว (เนื่องจากยังไม่สามารถทำนายแผ่นดินไหวได้ จึงได้แต่ส่งคำเตือนล่วงหน้าไม่กี่วินาที่จนถึงไม่กี่สิบวินาที่ก่อนที่การไหวรุนแรงจะตามมาจากการเริ่มไหว) มีระบบติดตามพายุต่างๆด้วยดาวเทียมที่ทำงานร่วมกับนานาชาติเพื่อทำนายทิศทาง ความเร็วลม ปริมาณน้ำฝน ข้อมูลเตือนต่างๆเข้าถึงได้ง่ายผ่าน twitter และ app ของรัฐบาล
- มีมาตรฐานการก่อสร้างสิ่งก่อสร้าง ถนน และผังเมืองที่ออกแบบมาเพื่อรองรับภัยธรรมชาติต่างๆ เคร่งครัดในการบังคับใช้
- มีการวิจัยและพัฒนาเพื่อลดความเสียหายจากภัยธรรมชาติ เช่นเจาะชั้นดินดูการทับถมของทรายและโคลนเพื่อดูประวัติและขนาดสึนามิในอดีต มีการวิจัยธรรมชาติของแผ่นดินไหวและการขยับของเปลือกโลก ประดิษฐ์อุโมงค์ยักษ์ที่ทำหน้าที่เหมือนแม่น้ำใต้ดินลงไป 50 เมตรเพื่อช่วยระบายน้ำจากในเมืองออกทะเลให้เร็วขึ้น ฯลฯ
ลิงก์ที่น่าสนใจ:
วัฒนธรรมสู้ภัยธรรมชาติในญี่ปุ่น:
เรียนรู้ประวัติสินามิในอดีตจากชั้นดินและหินในฝั่ง:
อุโมงค์ยักษ์ใต้ดินระบายน้ำ (ดูภาพสวยๆที่นี่):
กันน้ำท่วมรถไฟใต้ดินด้วยดาวเทียม:
เรื่องภัยจากภาวะโลกร้อนโดยอาจารย์ธรณ์: