วันนี้เป็นวันอังคารที่ผมได้เข้าไปทำการทดลองวิทยาศาสตร์กับเด็กๆกลุ่มบ้านเรียนปฐมธรรมและเด็กอนุบาลบ้านพลอยภูมิอีกครั้งครับ คราวนี้เราเล่นของเล่นร่มชูชีพและเรียนรู้เรื่องอากาศกันครับ

 

สำหรับเด็กๆปฐมธรรม ผมถามเด็กๆว่าอากาศมีน้ำหนักไหม เด็กๆก็ตอบกันว่า ไม่มี เบามาก มี ผมก็เลยบอกว่าอากาศมีน้ำหนัก เช่นอากาศหนึ่งขวดลิตรจะมีน้ำหนักหนึ่งกรัมกว่าๆ (ประมาณ 1.3 กรัม) หรือ ปริมาณอากาศประมาณ 800 ขวดจะหนักเท่ากับน้ำหนึ่งขวด หรืออากาศหนาแน่นน้อยกว่าน้ำประมาณ 800 เท่า (หรือสำหรับผู้ใหญ่: อากาศหนึ่งลูกบาศก์เมตรหนักประมาณ 1.3 กิโลกรัม ขณะที่น้ำหนึ่งลูกบาศก์เมตรหนัก 1,000 กิโลกรัม)

 โลกเรามีชั้นบรรยากาศสูงไปจากผิวโลกร้อยสองร้อยกิโลเมตร น้ำหนักของอากาศทั้งหลายนั้นกดทับลงมาที่ผิวโลก ทำให้เกิดความดันประมาณ 10 ตันต่อตารางเมตร หรือประมาณ 1 กิโลกรัมต่อตารางเซ็นติเมตร ชั้นบรรยากาศดูเหมือนจะดูสูงมาก แต่ถ้าเทียบกับขนาดโลก (เส้นผ่าศูนย์กลางเกือบๆ 13,000 กิโลเมตร) ชั้นบรรยากาศจะเป็นแค่ 1% ของขนาดโลกเท่านั้น ถ้าวาดรูปวงกลมขนาดหนึ่งเมตร ชั้นบรรยากาศก็จะหนาแค่หนึ่งเซ็นติเมตรเอง

 

จากนั้นผมก็ถามเด็กๆว่าทำไมรูปทรงของรถจึงมีหน้าลาดๆ เด็กๆก็ตอบกันได้ว่าจะได้ลู่ลม ไม่ต้านลม ผมจึงเสริมว่าเวลารถวิ่งเร็วสัก 90-100 กิโลเมตรต่อชั่วโมงขึ้นไป แรงต้านของลมนี้ทำให้เราเสียพลังงานไปเกินครึ่งทีเดียว ยิ่งถ้าไม่ต้านลมเท่าไร เราก็ประหยัดน้ำมันเท่านั้น

 

จากนั้นผมก็บอกว่าแรงต้านอากาศก็มีประโยชน์เหมือนกัน เช่นร่มชูชีพที่ทำให้คนและของค่อยๆตกลงสู่พื้นแบบไม่เร็วนัก คนจะได้ไม่ตายและของจะได้ไม่พัง และเราจะทำของเล่นร่มชูชีพกัน และถ้ามีเวลาจะได้ดูว่าอะไรทำให้ร่มชูชีพอยู่ในอากาศได้นานๆ และแข่งกันทำร่มที่อยู่ในอากาศได้นานๆ

 

ผมเอาถุงก๊อบแก๊บมาตัดเป็นสี่เหลี่ยมจตุรัสขนาดหนึ่งฟุตคูณหนึ่งฟุต แล้วเอาด้ายผูกมุมทั้งสี่มุม แล้วรวบเข้ามาตรงกลางแล้วเอาดินน้ำมันถ่วง แล้วก็เริ่มปล่อยกัน

 

 

ถ้าด้ายยาวไม่เท่ากัน ร่มจะเอียง และร่มจะตกลงมาเฉียงๆเอียงๆมากกว่าร่มที่ด้ายยาวเท่าๆกันทุกข้าง ผมจึงเสริมว่าร่มชูชีพสมัยใหม่มีเชือกที่นักโดดร่มสามารถดึงปรับร่มได้ จะได้ร่อนไปในทิศทางที่ต้องการได้ เพราะรูปทรงของร่มจะเหมือนปีกเครื่องบิน

 

จากนั้นเด็กๆก็สร้างร่มของตนเอง แต่เวลาไม่พอที่เราจะได้แข่งขันจับเวลากัน จึงเลื่อนการแข่งไปในอนาคต

 

สำหรับเด็กๆอนุบาลผมก็พูดเล่าเรื่องอากาศและบรรยากาศคล้ายๆกับที่ผมคุยกับเด็กประถม แต่พยายามให้ง่ายกว่า แล้วผมก็ให้เด็กปล่อยร่มชูชีพกัน แค่นี้เด็กๆก็สนุกแล้วครับ