ผมไปทำกิจกรรมวิทย์กับเด็กๆมาครับ เด็กประถมได้หัดคิดแบบวิทยาศาสตร์โดยพยายามอธิบายมายากล แล้วได้เรียนรู้เรื่องการปั่นไฟต่อ ได้เห็นว่าจะเพิ่มรอบการหมุนด้วยสายพานอย่างไร
(อัลบั้มบรรยากาศกิจกรรมต่างๆอยู่ที่นี่นะครับ กิจกรรมประถมคราวที่แล้วเรื่อง “เรียนรู้เรื่องการปั่นไฟ” ครับ รวมทุกกิจกรรมอยู่ที่นี่นะครับ)
ก่อนอื่นเด็กประถมได้ดูมายากลเหล่านี้ครับ ดูเฉพาะตอนแรกที่เป็นกล ยังไม่ดูส่วนเฉลยตอนหลังนะครับ ไว้ดูเฉลยหลังจากได้พยายามคิดพยายามอธิบายว่ากลแต่ละกลทำอย่างไรกันก่อนครับ อันแรกคือกลเสกเหรียญเข้ากระป๋องครับ:
อีกอันคือกลผ้าเช็ดหน้าเปลี่ยนสีครับ:
กิจกรรมนี้ฝีกเด็กๆให้คิดแบบวิทยาศาสตร์ครับ มีการสังเกต การตั้งสมมุติฐานเพื่ออธิบายสิ่งที่สังเกตมา การตรวจสอบสมมุติฐานกับข้อมูลที่สังเกตมา การตั้งสมมุติฐานใหม่เมื่อสมมุติฐานเดิมขัดกับข้อมูล นอกจากนี้เราพยายามให้เด็กๆมีความกล้าคิดและออกความเห็นครับ
จากนั้นเด็กๆได้เรียนรู้เรื่องการปั่นไฟต่อจากสัปดาห์ที่แล้ว คราวที่แล้วเด็กๆได้เรียนรู้เกี่ยวกับการเหนี่ยวนำไฟฟ้าด้วยแม่เหล็ก คือมีกฏธรรมชาติข้อหนึ่งว่าถ้ามีขดลวดและแม่เหล็กมาอยู่ใกล้กัน และมีการเคลื่อนไหวของขดลวด หรือแม่เหล็ก หรือทั้งสองอย่าง ก็จะมีกระแสไฟฟ้าไหลในขดลวด กฏข้อนี้เราจะสามารถเห็นได้ในอุปกรณ์หลายๆอย่าง เช่น เครื่องปั่นไฟ ไมโครโฟน เตาแม่เหล็กเหนี่ยวนำ หัวอ่านแผ่นเสียง หัวอ่านข้อมูลใน Harddisk ฯลฯ กฎนี้เรียกว่ากฎการเหนี่ยวนำของฟาราเดย์
เด็กได้สังเกตว่าเมื่อเราหมุนแกนมอเตอร์กระแสตรงด้วยมือ จะมีไฟฟ้าที่ขั้วของมอเตอร์ซึ่งเราเอาไปใช้งานได้ ถ้าจะให้ไฟฟ้าเยอะพอเราต้องหมุนมอเตอร์ให้เร็วมากพอ เด็กๆจึงเรียนรู้เกี่ยวกับการทดรอบด้วยเฟืองหรือสายพานเพื่อเพิ่มรอบการหมุนครับ หลักการการทดรอบก็จะเป็นดังที่ผมเคยอธิบายไว้ในคลิปนี้ครับ:
จากนั้นเราก็ลองต่อสายพานเพิ่มรอบครับ:
นอกจากนี้เรายังลองเอามอเตอร์สองตัวมาต่อกันให้ตัวหนึ่งรับไฟฟ้าจากถ่านไฟฉายไปหมุนตัวที่สอง ให้ตัวที่สองปั่นไฟทำให้หลอด LED สว่างครับ:
