วันนี้เป็นวันอังคารที่ผมได้เข้าไปทำการทดลองวิทยาศาสตร์กับเด็กๆกลุ่มบ้านเรียนปฐมธรรมและเด็กอนุบาลบ้านพลอยภูมิอีกครั้งครับ คราวนี้เราดูแป้งข้าวโพดเต้นระบำ ที่เกิดจากการเขย่าด้วยคลื่นเสียง

 

เริ่มที่กลุ่มปฐมธรรมก่อน ผมเอาลำโพง sub-woofer มาต่อกับคอมพิวเตอร์แล้วให้คอมพิวเตอร์ปล่อยสัญญาณเสียงความถี่ต่างๆออกมาให้เด็กฟัง ถามเด็กๆว่าเราได้ยินเสียงได้อย่างไร เด็กๆก็เข้าใจว่าเกิดจากการสั่นของอากาศมาทำให้ชิ้นส่วนในหูเราสั่น ทำให้เราได้ยิน ไม่ผิดหวังที่เราเคยเรียนเรื่องนี้มาแล้ว ผมเอากระดาษหนังสือพิมพ์ไปวางไว้แถวๆช่องอากาศที่เสียงออกมา ทำให้เราทุกคนเห็นการสั่นของอากาศได้ชัดเจน (ดังวิดีโอคลิปข้างล่างนี้)

 

 

จากนั้นผมก็เปลี่ยนความถี่ของเสียงขึ้นลงระหว่าง 30 ถึง 200 Hz (Hz = หน่วยของความถี่ = จำนวนครั้งต่อวินาที) ให้เด็กๆรู้ว่าเสียงสูงหมายถึงความถี่สูง เสียงตำ่หมายถึงความถี่ต่ำ

 

จากนั้นผมก็เอา”โคลน”ที่ทำจากแป้งข้าวโพดผสมน้ำมาให้เด็กดู วิธีทำก็คือเอาแป้งข้าวโพดใส่ภาชนะแล้วค่อยๆใส่น้ำเข้าไปทีละน้อย เอียงไปเอียงมาให้น้ำผสมกับแป้งจนเละเหมือนโคลน ต้องระวังอย่าใส่น้ำมากไปจนใส

 

ส่วนผสมแป้งข้าวโพดและน้ำอันนี้มีความพิเศษคือถ้าเราค่อยๆเท”โคลน”นี้ มันจะไหลเป็นของเหลว แต่ถ้าเรากดหรือเขย่าแรงๆ มันจะกลายเป็นของแข็ง! เนื่องจากมันมีเส้นใยเล็กๆเต็มไปหมด ถ้าเรากดหรือเขย่าแรงๆ เส้นใยไม่มีเวลาพอที่จะค่อยๆไหลผ่านกันได้ เส้นใยจึงยังยึดกันอยู่ทำให้แป้งข้าวโพดผสมน้ำทำตัวเหมือนของแข็ง จากนั้นผมก็ให้เด็กๆเอามือจิ้มๆเข้าไปที่ส่วนผสม เด็กๆก็จะพบว่าถ้าค่อยๆกดมันจะเป็นของเหลว ถ้าจิ้มแรงๆมันจะเป็นของแข็ง น้องทอมทดลองเป่าพบว่ามันกลายเป็นคลื่นแข็งๆด้วย

 

 

จากนั้นผมก็บอกเด็กๆว่านอกจากเราจะใช้นิ้วจิ้มแล้ว เรายังให้คลื่นเสียงมาช่วยจิ้มด้วยก็ได้ แล้วผมก็เอาชิ้นพลาสติกห่ออาหาร (wrap) มาปิดรูของ sub-woofer แล้วเทส่วนผสมแป้งข้าวโพดลงไป แล้วเอาแก้วใสครอบ (กันเลอะ) แล้วก็เปิดเสียงที่ความถี่ 30, 40, 50, 60, 100 Hz ให้แป้งเต้นเป็นสัตว์ประหลาด เด็กๆก็กิ๊วก๊าวกันใหญ่ (คลิปข้างล่างถ่ายจากห้องอนุบาลสอง เนื่องจากคลิปที่ถ่ายกับเด็กๆปฐมธรรมเห็นไม่ชัด สำหรับคลิปที่ชัดที่สุด ดูคลิปสุดท้ายข้างล่างที่ผมซ้อมก่อนมาสอนเด็กๆนะครับ–และอย่าไปฟังที่ผมพูดประชดว่าเราไม่ต้องไปช่วยลดโลกร้อนนะครับ ผมพูดเล่น 555)

 

 

จากนั้นผมก็เริ่มสรุปว่าพวกเราเห็นอะไรกันไปบ้างในวันนี้ พูดไปพูดมาวกเข้าไปในเรื่องอุกกาบาตที่ชนโลกเมื่อ 65 ล้านปีที่แล้วมีขนาดใหญ่ประมาณ 10 กิโลเมตร (ขนาดภูเขาสูงที่สุดในโลก) และชนโลกด้วยความเร็วประมาณเร็วกว่าเสียง 30 เท่า เพราะต้องการยกตัวอย่างแรงอัดอากาศที่แรงมากๆที่เคยเกิดบนโลก ทำให้เด็กๆสนใจกันใหญ่ เพราะเด็กๆชอบฟังเรื่องตื่นเต้นอย่างนี้

 

สำหรับเด็กๆอนุบาล ผมก็ให้เด็กๆมาจิ้มแป้งข้าวโพดผสมน้ำ และดูแป้งเต้นระบำกัน เด็กๆเริ่มเข้าใจว่าการสั่นทำให้หูเราสั่นตามแล้วเราก็ได้ยินเสียง

 

คลิปข้างล่างเป็นคลิปที่ผมซ้อมให้เพื่อนๆที่ทำงานดูก่อนเอามาสอนเด็กครับ ถ่ายเห็นแป้งเต้นระบำได้ชัดกว่าอันอื่น