ผมเข้าไปทำการทดลองวิทยาศาสตร์กับเด็กประถมกลุ่มบ้านเรียนปฐมธรรมและเด็กอนุบาลสองและสามอนุบาลบ้านพลอยภูมิอีกครั้ง คราวนี้เราทำการปั่นไฟฟ้าจากแรงลมสำหรับเด็กประถม และทำการทดลองแรงตึงผิวสำหรับเด็กอนุบาล

 

ผมเริ่มด้วยการถามเด็กๆว่ารู้ไหมว่าไฟฟ้าที่เราใช้มาจากไหน เด็กๆก็บอกว่ามาจากน้ำ มาจากไฟ มาจากน้ำมัน มาจากแสงอาทิตย์ ผมจึงถามต่อว่าเด็กๆรู้ไหมว่าเราเอาน้ำ ไฟ น้ำมัน แสงอาทิตย์มาเปลี่ยนเป็นไฟฟ้าได้อย่างไร เด็กๆก็ยังไม่รู้ ผมจึงเล่าเรื่องว่าสำหรับ น้ำ ไฟ น้ำมัน นั้น เราใช้อุปกรณ์ที่เรียกว่าเครื่องปั่นไฟมาทำให้หมุน แล้วเอาไฟฟ้าออกมาใช้ ในเครื่องปั่นไฟนั้น เรามีแม่เหล็กและขดลวดอยู่ใกล้ๆกัน เมื่อทั้งสองสิ่งวิ่งผ่านกันเร็วๆ ก็จะมีกระแสไฟฟ้าในขดลวด แล้วเราก็ต่อสายไฟเอาไฟฟ้าออกมาใช้ได้ (ยกตัวอย่างเช่นเอาแม่เหล็กติดกับแกนหมุน แล้วเอาขดลวดล้อมรอบไว้ เมื่อเราหมุนแกนหมุนและแม่เหล็ก กระแสไฟก็จะไหลในขดลวด)

 

 

ดังนั้นถ้าเราหาทางมาทำให้เครื่องปั่นไฟหมุน เราก็จะได้ไฟฟ้ามาใช้ การที่เราจะทำให้หมุน ก็สามารถทำได้โดยใช้ใบพัดดักลม ใช้กังหันรับน้ำ หรือใช้เชื้อเพลิงต่างๆเช่นน้ำมัน ก๊าซ หรือแม้แต่เชื้อเพลิงนิวเคลียร์มาให้ความร้อนต้มน้ำ แล้วใช้ไอน้ำความดันสูงที่เกิดขึ้นไปหมุนเครื่องปั่นไฟ

 

จากนั้นผมก็บอกเด็กๆว่า มอเตอร์และเครื่องปั่นไฟนั้นเป็นอุปกรณ์แบบเดียวกัน ถ้าเราป้อนไฟฟ้าเข้าไป อุปกรณ์ก็จะหมุน เราก็เรียกว่ามอเตอร์ ถ้าเราหมุนอุปกรณ์ก็จะมีไฟฟ้าออกมา เราก็เรียกว่าเครื่องปั่นไฟ

 

จากนั้น ผมและเด็กๆก็ทดลองปั่นไฟ โดยสมมุติว่าลมจากพัดลมไฟฟ้าเป็นลมธรรมชาติ แล้วเราเอากังหันลม (ที่ทำจากใบพัดพลาสติกติดกับมอเตอร์ไฟฟ้า) ไปรับลม แล้วเราก็วัดกระแสไฟฟ้าที่ออกมาด้วยมัลติมิเตอร์

 

 

สำหรับการสร้างไฟฟ้าจากแสงอาทิตย์นั้น ผมยกตัวอย่างโซล่าร์เซล โดยอธิบายว่า แผ่นโซลาร์เซลทำจากสารต่างๆ เช่นผลึกซิลิกอน เมื่อแสงตกลงบนแผ่นโซลาร์เซล อิเล็คตรอนก็จะถูกชนจนกระเด้งออกมาไหลเป็นกระแสไฟฟ้า รายละเอียดมากกว่านี้ต้องรอเรียนรู้ต่อไปเมื่อโตขึ้น ผมเอารถไฟฟ้าพลังแสงอาทิตย์มาด้วย แต่วันนี้แดดออกไม่มากพอรถจึงไม่วิ่งบนพื้น ผมต้องจับรถไปเอียงรับแสงตอนแดดออก ล้อจึงหมุนบ้างให้เด็กดู ซึ่งเด็กก็ตื่นเต้นกันใหญ่

 

สำหรับเด็กๆอนุบาล ผมทำการทดลองเกี่ยวกับแรงตึงผิวให้เด็กๆดู อุปกรณ์ก็มีจาน นม สีผสมอาหาร น้ำยาล้างจาน และหลอดไว้หยดสี

 

เราทำการทดลองโดยใส่นมในจาน หยดสีลงไปในนม แล้วหยดน้ำยาล้างจานลงไป เราจะเห็นนมไหลเวียนแล้วพาสีวิ่งเป็นสายและลวดลายต่างๆ สาเหตุก็คือน้ำยาล้างจานทำให้แรงตึงผิวลดลงไป นมที่อยู่ใกล้น้ำยาล้างจานจึงแตกกระจายและนมจากส่วนอื่นก็ไหลมาแทนที่ (กลายเป็น”กระแสนม”) และก็วิ่งชนสีและพาสีวิ่งไปด้วย กลายเป็นลวดลายต่างๆ เด็กๆดูแล้วก็ตื่นเต้นดีมากครับ