ผมไปทำกิจกรรมวิทย์กับเด็กๆศูนย์การเรียนปฐมธรรมมาครับ เด็กๆหัดคิดแบบวิทยาศาสตร์โดยพยายามอธิบายมายากลกล่องแยกตัวคน จากนั้นเราก็ตัดขวดน้ำแล้วพับให้กลายเป็นหอคอยน้ำที่มีน้ำค้างอยู่ข้างในสูงๆทั้งๆที่ข้างขวดถูกตัด มันทำงานได้เพราะแรงดันอากาศในขวดน้อยกว่าข้างนอก หลักการเดียวกันนี้ถูกนำไปใช้จานป้อนน้ำให้สัตว์เลี้ยง และทำตู้ปลาที่มีบางส่วนสูงขึ้นมากว่าผิวน้ำเปิด
(อัลบั้มบรรยากาศกิจกรรมอยู่ที่นี่ ส่วนลิงก์รวมทุกกิจกรรมอยู่ที่นี่นะครับ)
ก่อนอื่นเด็กๆได้ดูมายากลในคลิปนี้ครับ เด็กๆดูกลก่อนแล้วพยายามอธิบายก่อนเฉลย คราวนี้เป็นกลกล่องแยกตัว:
กิจกรรมหัดอธิบายมายากลนี้ฝีกเด็กๆให้คิดแบบวิทยาศาสตร์ มีการสังเกต การตั้งสมมุติฐานเพื่ออธิบายสิ่งที่สังเกตมา การตรวจสอบสมมุติฐานกับข้อมูลที่สังเกตมา การตั้งสมมุติฐานใหม่เมื่อสมมุติฐานเดิมขัดกับข้อมูล นอกจากนี้เราพยายามให้เด็กๆมีความกล้าคิดและออกความเห็น และหวังว่าเมื่อโตไปจะไม่ถูกหลอกง่ายๆครับ
สัปดาห์นี้เราทำการทดลองแปลกๆที่ใช้น้ำอีกอันครับ เป็นของประหลาดเรียกว่าหอคอยน้ำ แต่เมื่อเข้าใจหลักการแล้วจะพบเห็นปรากฎการณ์นี้ในหลายๆแห่งรอบตัว
เราสามารถตัดข้างๆขวดพลาสติกแล้วกดส่วนบนให้ยุบตัวลงบ้าง แล้วใส่น้ำให้เต็มทั้งหมด น้ำด้านบนจะไม่ไหลออกมาถ้าพลาสติกที่เรากดให้ยุบตัวไม่สูงกว่าผิวน้ำด้านล่าง เนื่องจากถ้าน้ำด้านบนจะไหลออกมาโดยไม่มีอากาศเข้าไปแทนที่ อากาศด้านบนในขวดที่ปิดอยู่จะต้องขยายตัว ความดันมันจึงลดลง สู้ความดันอากาศภายนอกไม่ได้ แรงดันอากาศภายนอกชนะทำให้น้ำไหลออกมาไม่ได้
ดูวิธีทำในคลิปได้ครับ:
เราเห็นหลักการนี้ถูกประยุกต์ไปทำตู้ปลา:
และใช้ทำอุปกรณ์ให้น้ำสัตว์เลี้ยง:
หลังจากเด็กเข้าใจ ก็แยกย้ายกันทดลองทำกันเอง: