ผมไปทำกิจกรรมวิทย์กับเด็กประถมศูนย์การเรียนปฐมธรรมครับ เด็กๆหัดคิดแบบวิทย์โดยพยายามอธิบายมายากล เราคุยทบทวนเรื่องประจุไฟฟ้า ไฟฟ้าสถิต การดูดผลักของประจุไฟฟ้า และเด็กๆได้รู้จักของเล่น Franklin Bell ที่ใช้การดูดและผลักของประจุไฟฟ้าทำให้ลูกบอลฟอยล์อลูมิเนียมขยับไปมาระหว่างกระป๋องอลูมิเนียมสองใบ
(อัลบั้มบรรยากาศกิจกรรมอยู่ที่นี่ ส่วนลิงก์รวมทุกกิจกรรมอยู่ที่นี่นะครับ)
ก่อนอื่นเด็กๆประถมได้ดูมายากลนี้ครับ ดูเฉพาะตอนแรกที่เป็นกล ยังไม่ดูส่วนเฉลยตอนหลัง แล้วดูเฉลยหลังจากได้พยายามคิดพยายามอธิบายว่ากลแต่ละกลทำอย่างไรกันก่อน วันนี้คือเสกให้คนลอยอยู่บนไม้กวาดครับ:
กิจกรรมนี้ฝีกเด็กๆให้คิดแบบวิทยาศาสตร์ มีการสังเกต การตั้งสมมุติฐานเพื่ออธิบายสิ่งที่สังเกตมา การตรวจสอบสมมุติฐานกับข้อมูลที่สังเกตมา การตั้งสมมุติฐานใหม่เมื่อสมมุติฐานเดิมขัดกับข้อมูล นอกจากนี้เราพยายามให้เด็กๆมีความกล้าคิดและออกความเห็นครับ
ผมแถมให้ดูกลคล้ายๆกันพวกผู้วิเศษลอยอยู่ได้ครับ:
จากนั้นเราพูดคุยทบทวนเรื่องประจุไฟฟ้า ประจุบวก ประจุลบ การผลักหรือดูดกันของประจุไฟฟ้า ระยะทางใกล้ขึ้นทำให้แรงมากขึ้น ดังที่คุยกันไปในสัปดาห์ที่แล้วครับ
พอทบทวนเสร็จ ผมก็เอาของเล่นป๋องแป๋งไฟฟ้าหรือ Franklin Bell มาให้เด็กๆเล่นกัน วิธีทำดังนี้ครับ:
ตรงกลางใช้กระป๋องอีกใบก็ได้ครับ:
ของเล่นชนิดนี้ทำจากกระป๋องอลูมิเนียมสองกระป๋อง ต่อกระป๋องอันหนึ่งกับตะแกรงด้านในของไม้แปะยุง และต่ออีกกระป๋องกับตะแกรงด้านนอก เมื่อกดปุ่มสวิทช์ไม้แปะยุง กระป๋องทั้งสองก็จะมีประจุต่างชนิดกันไปกองอยู่ ถ้าเราเอาก้อนโลหะเบาๆเช่นลูกบอลที่ทำจากฟอยล์อลูมิเนียมหรือกระป๋องอลูมิเนียมเปล่าอีกใบไปแขวนระหว่างกระป๋องทั้งสองข้าง ลูกบอลหรือกระป๋องตรงกลางก็จะถูกดูดเข้าโดนกระป๋องอันที่ใกล้กว่า แล้วก็จะรับประจุจากกระป๋องนั้นเข้าลูกบอล ลูกบอลจะกระเด้งไปหาอีกกระป๋องหนึ่งจากแรงไฟฟ้าสถิต แล้วก็จะถ่ายประจุที่รับมาไปให้กระป๋องที่มันวิ่งไปชน แล้วมันก็จะกระเด้งกลับไปหากระป๋องแรกอีก รับประจุ กระเด้ง ชนอีกกระป๋อง ถ่ายเทประจุให้กระป๋องที่มันชน แล้วก็วนกลับไปกระป๋องแรกใหม่ จนกระทั้งประจุถูกถ่ายเทจนสองกระป๋องมีประจุคล้ายๆกันในที่สุด
คำอธิบายการทำงานครับ:
พอเด็กเข้าใจการทำงานของมันแล้ว ก็ทดลองเล่นกันครับ: