ผมไปทำกิจกรรมวิทย์กับเด็กๆประถมศูนย์การเรียนปฐมธรรมและเด็กอนุบาลสามอนุบาลบ้านพลอยภูมิมาครับ เด็กๆประถมหัดคิดแบบวิทย์โดยพยายามอธิบายมายากลปามีด ประถมต้นเล่นเกมปล่อยลูกแก้วที่ผมเรียกให้เท่ว่า Gravity Golf ประถมปลายทดลองหาวิธีกรอกน้ำใส่และเทน้ำออกจากขวดให้เร็วๆ อนุบาลสามเล่นปล่อยลูกแก้วเหมือนประถมต้น
(อัลบั้มบรรยากาศกิจกรรมประถมอยู่ที่นี่ กิจกรรมอนุบาลสามอยู่ที่นี่ ส่วนลิงก์รวมทุกกิจกรรมอยู่ที่นี่นะครับ)
ก่อนอื่นเด็กประถมได้ดูมายากลนี้ครับ ดูเฉพาะตอนแรกที่เป็นกล ยังไม่ดูส่วนเฉลยตอนหลัง แล้วดูเฉลยหลังจากได้พยายามคิดพยายามอธิบายว่ากลแต่ละกลทำอย่างไรกันก่อน กลวันนี้คือขว้างมีดครับ:
กิจกรรมนี้ฝีกเด็กๆให้คิดแบบวิทยาศาสตร์ มีการสังเกต การตั้งสมมุติฐานเพื่ออธิบายสิ่งที่สังเกตมา การตรวจสอบสมมุติฐานกับข้อมูลที่สังเกตมา การตั้งสมมุติฐานใหม่เมื่อสมมุติฐานเดิมขัดกับข้อมูล นอกจากนี้เราพยายามให้เด็กๆมีความกล้าคิดและออกความเห็นครับ
สำหรับเด็กประถมต้น เราจำลองรถไฟเหาะตีลังกา เอาสายพลาสติกใสมาสมมุติว่าเป็นราง เอาลูกแก้วมาสมมุติว่าเป็นรถไฟ แล้วปล่อยลูกแก้วในสายพลาสติกจากที่สูงๆ เด็กๆสังเกตว่าลูกแก้วจะมีความเร็วเพิ่มขึ้นเมื่อตกลงสู่ที่ต่ำ เป็นการเปลี่ยนแปลงพลังงานศักย์โน้มถ่วงเป็นพลังงานจลน์ (ผมเคยบันทึกคำอธิบายที่ละเอียดขึ้นอยู่ที่ “จำลอง “รถไฟเหาะ” การเปลี่ยนรูปพลังงานระหว่างศักย์และจลน์” ครับ) แต่การเล่นคราวนี้เรามีถ้วยพลาสติกเป็นเป้าด้วย ผมเลยตั้งชื่อเกมนี้ว่า Gravity Golf คือคล้ายๆตีกอล์ฟโดยอาศัยแรงโน้มถ่วงของโลกเป็นตัวให้ความเร็วลูกแก้ว
สำหรับประถมปลาย ผมให้ทดลองและสังเกตการใส่น้ำเข้าไปในขวดแบบต่างๆ และให้หาทางเอาน้ำออกจากขวดให้เร็วๆ
ให้เปรียบเทียบเวลาว่าทำแบบไหนใช้เวลาน้อยกว่ากันครับ เช่นทดลองเติมน้ำใส่ขวดโดยเทใส่แบบปกติไม่มีเครื่องมือช่วย,ใส่กรวย, ใส่หลอด, เปรียบเทียบกรวยใหญ่ vs. กรวยเล็ก ,ทดลองเอาน้ำออกจากขวดโดยเทออกแบบปกติไม่มีเครื่องมือช่วย, เขย่าขวดหมุนๆให้เกิดน้ำวนออกรอบๆแกนอากาศที่ไหลเข้า (คล้ายๆพายุหมุน), เจาะขวดให้อากาศเข้าได้, เป่าลมไปแทนที่
สำหรับเด็กอนุบาลสามผมให้เล่น Gravity Golf แบบประถมต้นครับ: