วันนี้ผมบันทึกเสียงสั้นๆวิทยาศาสตร์ทั่วไปในรายการ Sci & Tech ที่วิทยุไทยพีบีเอสเรื่องปรากฎการณ์เอลนีโญ และลานีญา เลยเอาสรุปและลิงก์ที่ผู้สนใจเข้าไปดูเพิ่มเติมมารวมไว้ที่นี่ครับ:
สรุปคือ:
- ในมหาสมุทรแปซิฟิกแถวๆเส้นศูนย์สูตรระหว่างออสเตรเลียกับอเมริกาใต้ตอนเหนือ ปกติจะมีลมพัดจากทิศตะวันออกมายังทิศตะวันตก ลมนี้เรียกว่า Trade Wind หรือลมสินค้า ผลคือพาความชื้นมาทำให้ฝนตกแถบออสเตรเลียและเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และน้ำแถบอเมริกาใต้ตอนเหนือมีอุณหภูมิต่ำมีปลาให้จับเป็นปกติ
- เมื่อลมนี้อ่อนตัวลง ฝนจะมาไม่ถึงฝั่งเอเชีย ทำให้น้ำแล้งกว่าปกติ ส่วนฝั่งอเมริกาใต้จะมีฝนตกมากขึ้นอาจมีน้ำท่วม และน้ำทะเลอุ่นกว่าปกติทำให้จับปลาได้น้อยลง เหตุการณ์นี้เรียกว่าเอลนีโญ
- เมื่อลมนี้แรงกว่าปกติ จะพาความชื้นฝั่งเอเชียมาก ทำให้ฝนตกมากอาจมีน้ำท่วม ส่วนฝั่งอเมริกาใต้จะแห้งแล้งกว่าปกติ น้ำเย็นขึ้นมีปลามากขึ้น ปรากฎการณ์นี้เรียกว่าลานีญา
- ปรากฎการณ์นี้เกิดเป็นระยะๆทุกๆ 2-7 ปี แต่ละครั้งมีอยู่นาน 9 เดือนถึง 2 ปี มีหลักฐานว่ามีมาเป็นพันปีแล้ว
- ยังไม่แน่ใจว่าภาวะโลกร้อนทำให้เอลนีโญ/ลานีญาเกิดบ่อยขึ้นหรือรุนแรงขึ้นหรือเปล่า
ลิงก์เผื่อมีประโยชน์ครับ:
กระแสน้ำในมหาสมุทรเกิดได้อย่างไร:
คลิปเอลนิโญจาก National Geographic:
ENSO: El Niño-Southern Oscillation:
คลิปภาษาไทยครับ: