วันนี้ผมไปทำกิจกรรมวิทย์กับเด็กๆมาครับ เด็กประถมได้หัดคิดแบบวิทยาศาสตร์โดยหัดอธิบายมายากลว่าทำอย่างไร และได้เอาเลนส์มาติดกับกล้องโทรศัพท์กลายเป็นกล้องจุลทรรศน์ง่ายๆไปส่องนู่นส่องนี่ดูครับ เด็กอนุบาลสามได้สังเกตการเคลื่อนที่เป็นวงกลมของลูกแก้วในชามและกาละมังต่างๆ ให้เห็นว่าการที่ลูกแก้วจะวิ่งเป็นวงกลม ต้องมีแรงดันมันเข้าสู่จุดศูนย์กลางวงกลมครับ
(อัลบั้มบรรยากาศกิจกรรมต่างๆอยู่ที่นี่นะครับ กิจกรรมประถมคราวที่แล้วเรื่อง “ฝึกอธิบายมายากล, ของเล่นลวงตา, กลความดันอากาศ” ครับ รวมทุกกิจกรรมอยู่ที่นี่นะครับ)
วันนี้เด็กประถมฝึกคิดแบบวิทยาศาสตร์โดยพยายามเข้าใจและอธิบายมายากลเหล่านี้ครับ เด็กๆดูแค่ครึ่งแรก ยังไม่ดูครึ่งหลังที่เป็นการเฉลย เด็กๆเสนอความคิดและสมมุติฐานว่านักเล่นกลทำอย่างไรจึงเป็นมายากลอย่างที่เราเห็น เราดูกลหลายรอบเพื่อตรวจสอบสมมุติฐานต่างๆว่าอันไหนใช้ได้ อันไหนใช้ไม่ได้ พอได้ฝึกสักพักแล้วเราก็ดูเฉลยกันครับ คลิปแรกคือแทงดินสอผ่านลูกโป่ง:
อันต่อไปคือหลอดไฟเรืองแสงเองโดยไม่ได้ต่อกับสายไฟ:
https://www.youtube.com/watch?v=50mEp7tbcTc
อันสุดท้ายคือตัดเชือกไม่ขาดครับ:
เด็กๆสนใจและหัดคิดกันดีครับ คงจะใช้วิธีนี้ไปเรื่อยๆสักพัก
จากนั้นผมก็สอนเด็กๆทำกล้องจุลทรรศน์เลนส์เดี่ยวเล่นกันครับ ผมเอาเลนส์รวมแสงสำหรับไฟฉาย LED (หาซื้อได้ที่นี่) ซึ่งมีขนาดใหญ่เหมาะกับมือเด็กๆแต่กำลังขยายไม่มากนัก มาติดกับกล้องมือถือด้วยกาวดินน้ำมัน (UHU Patafix) แล้วก็แยกย้ายไปส่องสิ่งต่างๆกันครับ
สำหรับเด็กอนุบาล 3/2 ผมสอนให้เล่นของเล่นตระกูลเสือไต่ถังครับ เอาลูกแก้วกลมๆไปใส่ใว้ในกาละมังกลมๆ หรือในขวดกลมๆ แล้วเหวี่ยงๆให้ลูกแก้ววิ่งรอบๆภายในภาชนะ เมื่อหยุดแกว่ง ลูกแก้วก็ยังจะวิ่งไปรอบๆอีกสักพักหนึ่งครับ ถ้าเราหมุนเร็วเกินลูกแก้วจะกระเด็นออกจากกาละมังได้ ให้เด็กๆสังเกตว่าเมื่อลูกแก้วหลุดออกมา มันเคลื่อนที่อย่างไร (วิ่งเป็นเส้นตรงหรือวิ่งโค้งๆ? วิ่งไปทิศทางไหน?) เมื่อลูกแก้ววิ่งเร็วขึ้นมันขึ้นมาสูงกว่าหรือต่ำกว่า ให้เด็กๆสังเกตว่าถ้าไม่มีผนังกาละมังมาบังคับ ลูกแก้วจะวิ่งตรงๆไม่วิ่งโค้งๆครับ ผมเคยบันทึกวิธีเล่นไว้ในอดีตแล้วในคลิปนี้ครับ:
พอเด็กรู้วิธีเล่น ก็เล่นกันเองกับลูกแก้วใหญ่เล็กในกาละมังหรือชามแบบต่างๆครับ: