อัลบั้มภาพการเรียนการสอนอยู่ที่นี่ครับ
ถ้าสงสัยว่าไม่เห็นรูปหรือวิดีโอ เข้าไปดูที่เว็บ https://witpoko.com/ นะครับ ส่วนใหญ่ถ้าอ่านในเมล์จะไม่เห็นวิดีโอครับ
(คราวที่แล้วเรื่อง “ความดันอากาศ จรวดหลอดกาแฟ เฮลิคอปเตอร์กระดาษ และการวิวัฒนาการ(ต่อ)” อยู่ที่นี่ครับ)
วันนี้ผมไปสอนเด็กๆกลุ่มบ้านเรียนปฐมธรรม กลุ่มบ้านเรียนภูมิธรรม และอนุบาลบ้านพลอยภูมิครับ วันนี้เรื่องคานดีดคานงัดสำหรับเด็กป.1-2 แม่แรงไฮดรอลิคและจรวดหลอดกาแฟสำหรับเด็กป.3-5 และปืนใหญ่ลมสำหรับเด็กอนุบาลสามครับ
สำหรับเรื่องคาน ผมเอาไม้บรรทัดมาตั้งไว้บนขวดเล็กๆแล้วเอาเหรียญถ่วงให้สมดุลอยู่ได้ แล้วให้เด็กๆเดาว่าไม้บรรทัดจะเอียงไปทางไหนถ้าผมขยับเหรียญไปที่ต่างๆหรือเพิ่มจำนวนเหรียญในที่ต่างๆ
วางแบบนี้ครับ |
เหรียญน้อยอยู่ไกลถ่วงดุลเหรียญเยอะใกล้ๆได้ |
เราเรียกจุดที่ขวดรับน้ำหนักไม้บรรทัดว่าจุดหมุนครับ เด็กๆจะเห็นได้ว่าถ้าเราเอาเหรียญจำนวนเท่าๆกันวางไว้ทางซ้ายและทางขวาของจุดหมุนให้มีระยะเท่าๆกัน ไม้บรรทัดก็จะทรงตัวอยู่ได้ ถ้าจะใส่จำนวนเหรียญให้ข้างหนึ่งมากกว่าอีกข้างหนึ่งแล้วยังให้ไม้บรรทัดทรงตัวอยู่ได้ เราต้องขยับเหรียญจำนวนที่มากกว่าให้อยู่ใกล้ๆจุดหมุนและวางเหรียญจำนวนน้อยให้อยู่ไกลๆจุดหมุน (ถ้าเราสอนเด็กโตๆหน่อย เราก็บอกเขาว่าถ้า w1 และ w2 คือน้ำหนักด้านซ้ายและด้านขวา และ L1 คือระยะจาก w1 ถึงจุดหมุน และ L2 คือระยะจาก w2 ถึงจุดหมุน ไม้บรรทัดจะทรงตัวอยู่ได้เมื่อ w1คูณ L1 = w2 คูณ L2 รายละเอียดเพิ่มเติมดูได้ที่ลิงค์เรื่องคานนี้ครับ)
หลักการนี้สามารถเอามาใช้ทุ่นแรงได้ โดยเราสามารถใช้แรงน้อยๆไปยกหรือกดด้วยแรงเยอะๆได้ ถ้าเราใช้แรงน้อยๆห่างๆจากจุดหมุนและให้น้ำหนักที่เราต้องการยกหรือกดอยู่ใกล้ๆจุดหมุน แต่เราก็ต้องแลกด้วยการที่เราต้องออกแรงเป็นระยะทางยาวขึ้น เช่นถ้าเราต้องการยกของน้ำหนัก 10 กิโลกรัมขึ้น 1 เซ็นติเมตรโดยที่เราใช้แรงเพียง 5 กิโลกรัม เราก็ต้องออกแรงกด 5 กิโลกรัมเป็นระยะทาง 2 เซ็นติเมตรแทนที่จะเป็น 1 เซ็นติเมตร
เนื่องจากเด็กๆยังเล็กอยู่ ผมจึงให้เด็กๆทดลองยกของจริงๆเลยเพื่อให้เขาจำประสบการณ์เขาไว้ว่าได้ใช้คานอย่างไร ออกแรงน้อยลงอย่างไร ถ้าเราให้น้ำหนักที่เรายกเข้าใกล้จุดหมุนจะยกยากหรือง่าย โดยหวังว่าเมื่อเขาพบกับเรื่องเครื่องทุ่นแรงอีกเขาจะเข้าใจและจำประสบการณ์ของเขาได้ ตัวอย่างภาพการทดลองครับ: Continue reading คานดีดคานงัด แม่แรงไฮดรอลิค จรวดหลอดกาแฟและปืนใหญ่ลม