หาทางขว้างหลอดไกลๆ, วิถีกระสุนโค้ง, ของเล่นพลังลม

ผมไปทำกิจกรรมวิทย์กับเด็กๆมาครับ ประถมหัดคิดแบบวิทย์โดยพยายามอธิบายมายากล ประถมต้นพยายามหาทางขว้างหลอดไปไกลๆ ประถมปลายปล่อยกระสุนไม้หนีบผ้าเป็นวิถีโค้ง อนุบาลสามเล่นของเล่นที่ขับเคลื่อนด้วยพลังลมครับ

(อัลบั้มบรรยากาศกิจกรรมอยู่ที่นี่นะครับ กิจกรรมประถมคราวที่แล้วเรื่อง “ดูภาพผิวดวงอาทิตย์, ประดิษฐ์ด้วยกระดาษ, เครื่องขว้างหอก, คอปเตอร์กระดาษ” ครับ ลิงก์รวมทุกกิจกรรมอยู่ที่นี่นะครับ)

เด็กประถมได้ดูมายากลนี้ครับ ดูเฉพาะตอนแรกที่เป็นกล ยังไม่ดูส่วนเฉลยตอนหลัง แล้วดูเฉลยหลังจากได้พยายามคิดพยายามอธิบายว่ากลแต่ละกลทำอย่างไรกันก่อนครับ กลวันนี้คือหนีออกจากเตียงที่ติดไฟได้อย่างไรครับ:

กิจกรรมนี้ฝีกเด็กๆให้คิดแบบวิทยาศาสตร์ครับ มีการสังเกต การตั้งสมมุติฐานเพื่ออธิบายสิ่งที่สังเกตมา การตรวจสอบสมมุติฐานกับข้อมูลที่สังเกตมา การตั้งสมมุติฐานใหม่เมื่อสมมุติฐานเดิมขัดกับข้อมูล นอกจากนี้เราพยายามให้เด็กๆมีความกล้าคิดและออกความเห็นครับ

ผมให้โจทย์เด็กประถมต้นให้ขว้างหลอดพลาสติกไปให้ได้ไกลๆและตรงๆจะทำอย่างไรดี มีอุปกรณ์เช่นกระดาษ A4 กรรไกร เทปกาว วางไว้ครับ เด็กๆประดิษฐ์สิ่งต่างๆหลากหลายเช่นเอากระดาษถ่วงปลายหลอดให้หนักข้างหนึ่งแล้วขว้างเป็นหอก มีการเอากระดาษมาติดเป็นปีก (แม้ว่ามักจะต้านลมทำให้ไม่วิ่งไปไกลๆ) เอากระดาษเล็กๆมาติดเป็นหาง บางคนประดิษฐ์กลายเป็นเครื่องประดับแล้วไม่ขว้างก็มีครับ

สำหรับประถมปลาย สำหรับเด็กประถมปลาย ผมให้เล่น “ยิงปืนใหญ่ไม้หนีบผ้า” เพื่อเด็กจะได้ซึมซับประสบการณ์เกี่ยวกับการเคลื่อนที่วิถีโค้ง เริ่มเข้าใจผลของความเร็วต้นของกระสุน และมุมการยิง หวังว่าเมื่อเขาโตขึ้นแล้วไปเจอการเรียนเรื่องการเคลื่อนที่แบบโพรเจคไทล์ (projectile motion) ในอนาคตเขาจะเห็นว่ามันเป็นเรื่องธรรมดา

วิธีประดิษฐ์ “ปืนใหญ่” เป็นดังนี้ครับ อุปกรณ์ก็มีไม้บรรทัดที่มีรางตรงกลางยาว 12″ (ผมใช้ไม้บรรทัดอลูมิเนียมที่หาได้ตามร้านเครื่องเขียน) หนังยางสองเส้น ไม้โปรหรือครึ่งวงกลมสำหรับวัดมุม พลาสติกฟิวเจอร์บอร์ดขนาด 4″ x 12″ กระสุนคือไม้หนีบผ้า วิธีทำปืนใหญ่ก็เอาไม้บรรทัดติดบนฟิวเจอร์บอร์ดด้วยเทปสองหน้าหรือกาวอื่นๆ เอาหนังยางสองเส้นมาร้อยกัน บากด้านข้างของฟิวเจอร์บอร์ดสำหรับติดหนังยางตามรูปในคลิปด้านล่าง แล้วก็เอากระสุนไม้หนีบผ้ามาคล้องยางแล้วยืดที่ความยาวต่างๆตามตัวเลขบนไม้บรรทัด ใช้ไม้โปรวัดมุม จดระยะว่ายางยืดเท่านี้ มุมเท่านี้ กระสุนจะไปตกตรงไหน แล้วก็ยิงเป้ากันครับ แต่วันนี้เราไม่มีไม้บรรทัดที่มีรางตรงกลางมากพอ เราจึงเอามันออกไป ยิงบนแผ่นพลาสติกเลยครับ:

สำหรับเด็กอนุบาลสามแนะนำให้เด็กรู้จักกับ Strandbeest (= beach animal) ที่เป็นสิ่งประดิษฐ์/งานศิลปะโดยคุณ Theo Jansen มันประกอบด้วยท่อ PVC พลาสติกต่อกันแล้วเดินได้ด้วยพลังลมครับ

มีของเล่นเป็นชุด kit ที่เราเอามาต่อเล่นเองได้ดังในคลิปนี้ครับ:

ผมเอาตัวที่ต่อแล้วสองตัวมาให้เด็กๆสังเกตการทำงานและเล่นแข่งกันครับ:

One thought on “หาทางขว้างหลอดไกลๆ, วิถีกระสุนโค้ง, ของเล่นพลังลม”

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.