ลิงก์เรื่องพลาสติกและขยะพลาสติกในทะเล

วันนี้ผมบันทึกเสียงสั้นๆวิทยาศาสตร์ทั่วไปในรายการ Sci & Tech ที่วิทยุไทยพีบีเอสเรื่องพลาสติกและขยะพลาสติกในทะเลเลยเอาสรุปและลิงก์ที่ผู้สนใจเข้าไปดูเพิ่มเติมมารวมไว้ที่นี่ครับ

สรุปคือ:

พลาสติกเป็นชื่อรวมๆของสารเคมีต่างๆที่มีโมเลกุลยาวๆที่เรียกว่าโพลีเมอร์ สามารถหล่อด้วยความร้อนและความดันเป็นรูปทรงต่างๆ มีคุณสมบัติหลากหลายขึ้นกับว่าสิ่งที่มาประกอบเป็นโพลิเมอร์คือสารเคมีอะไร ส่วนใหญ่ถูกสังเคราะห์ขึ้นมาด้วยสารเคมีจากการขุดเจาะก๊าซและน้ำมัน แต่ก็มีหลายชนิดที่สังเคราะห์จากพืชต่างๆ
พลาสติกแต่ละอย่างถูกออกแบบให้แก้ปัญหาต่างๆกันไป มีทั้งแบบหล่อขึ้นรูปได้หลายๆครั้งโดยให้ความร้อนแล้วปล่อยให้เย็นลง (thermoplastic) และแบบที่หล่อขึ้นรูปได้ครั้งเดียว (thermosetting plastic)
เนื่องจากพลาสติกสามารถใช้ทำเป็นของต่างๆได้มากมาย ทำได้ง่าย ราคาถูก มันจึงเป็นสิ่งประดิษฐ์สำคัญของมนุษยชาติ ของรอบๆตัวเรา 80-90% มีประกอบที่เป็นพลาสติก โลกผลิตพลาสติกรวมๆกันประมาณกว่า 300 ล้านตันต่อปี
พลาสติกกลายเป็นขยะเยอะมาก เพราะเราใช้มันแบบใช้แล้วทิ้ง ขยะพลาสติกถูกรีไซเคิลหรือเอาไปเผาเป็นเชื้อเพลิงน้อยมาก (ประมาณอย่างละ 10%) ที่เหลือ 80% ต้องเอาไปกลบฝัง
พลาสติกทั่วไปย่อยสลายได้ช้ามาก ถ้าเอาไปกลบฝังก็ใช้เวลาหลายร้อยปีเพราะส่ิงมีชีวิตต่างๆไม่รู้ว่าจะย่อยพลาสติกอย่างไร
มีพลาสติกตกลงไปในน้ำและลงทะเลปีละประมาณ 8 ล้านตัน (เท่ากับสองเท่าน้ำหนักชาวไทยทั้งประเทศ) ทำให้สัตว์ใหญ่เล็กกินเข้าไป ในที่สุดเราก็กินพลาสติกเหล่านั้นด้วย สารเคมีหลายอย่างที่ใส่เข้าไปในพลาสติกอาจมีผลเสียต่อสุขภาพระยะยาว
มีห้องวิจัยและบริษัทต่างๆพยายามหาทางแก้ปัญหาขยะพลาสติก เช่นวิจัยเรื่องเอ็นไซม์และจุลชีพที่ย่อยพลาสติก ระบบจ่ายเงินซื้อขยะต่างๆ ระบบจัดเก็บขยะในทะเล ระบบคัดแยกขยะที่ดีขึ้น ฯลฯ แต่ยังไม่มีวิธีแก้ปัญหาแบบเบ็ดเสร็จตอนนี้
ส่วนตัวเราควรพยายามใช้พลาสติกอย่างระมัดระวัง ไม่ใช้ฟุ่มเฟือย พยายามใช้ซ้ำๆ เมื่อจะทิ้งก็ทิ้งให้เป็นที่เป็นทาง พยายามแยกประเภทเพื่อรีไซเคิล

ลิงก์น่าสนใจเพิ่มเติม:

ประวัติย่อของการประดิษฐ์พลาสติก A Brief History of the Invention of Plastics

ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับพลาสติก: